ࡱ> KMJU<bjbjnn.BaaM66666JJJJ^JjrrrrrMMMwyyyyyy$n$N!6MMMMM66rrMj6r6rwMwr9 c0r"r\r6?$MMMMMMMMMMMMMMrMMMMMMMMM :Czym powinno kierowa si w |yciu dziecko, aby wyrosBo na warto[ciowego i porzdnego czBowieka? /pedagogizacja, 18.11.2021 r./ Warto[ci to wzorce naszych my[li i zachowaD, ktre okre[laj kim jeste[my, jak |yjemy i jak traktujemy innych ludzi. Warto[ci wynosi si z domu, gdzie s one przekazywane dzieciom poprzez przykBad rodzicw i [wiadome przewodnictwo. Rodzicu, to co mo|esz przekaza dziecku, to fundamentalne warto[ci tj.: uczciwo[, sprawiedliwo[, pracowito[, szacunek wobec ludzi i zwierzt, gotowo[ do pomocy, odpowiedzialno[, wspBczucie, odwaga, prawdomwno[. To Ty jeste[ przewodnikiem i musisz wiedzie, dokd prowadzisz swoje dziecko. Wychowujc dziecko w poszanowaniu dla systemu warto[ci, dajesz mu solidny kapitaB na przyszBo[, a jednocze[nie dajesz prezent [wiatu. R|ne osoby i instytucje mog by uzupeBnieniem w procesie nauczania dziecka warto[ci, ale nigdy nie zastpi domu. Wiedz te|, |e wielu pracodawcw zaczyna stawia nie tyle na kompetencje, ktre dzi[ Batwo naby, tj. wyksztaBcenie, ale na cechy osobowo[ciowe i warto[ci, takie jak: |yczliwo[, pracowito[, czy uczciwo[. Dlaczego wa|ne jest by[my uczyli dzieci warto[ci? Oprcz bazowej opieki (zapewnienia po|ywienia, ubrania itp. ), nauczanie warto[ci jest jednym z wa|niejszych zadaD rodzicw wobec dzieci, poniewa| to wBa[nie warto[ci nadaj |yciu sens i dziki nim dzieci mog jak z kompasem porusza si w sferze swych celw i relacji z innymi ludzmi. Uczc warto[ci pomagamy dziecku uksztaBtowa mocny charakter, ktry pozwoli mu oprze si zBym wpBywom ze strony rwie[nikw. Poza tym ludziom dobrym chce si pomaga. Rodzice s najskuteczniejszym zrdBem nauczania warto[ci Kiedy brakuje dobrego rodzicielskiego nauczania, powstaje pr|nia moralna, ktra wsysa co jest naokoBo. Dziecko wchBania warto[ci z mediw, od rwie[nikw, z otoczenia. Niestety, wiele z nich s to antywarto[ci. Media, nadajc rozgBos np. aktom chuligaDstwa, czyni z ich sprawcw bohaterw dnia. Dla spragnionego uznania, niedojrzaBego czBowieka mo|e to by zacht, by tak wBa[nie zdoby uwag. Nauczmy je zatem, by podchodziBy krytycznie do tego co proponuje masowa kultura. Je[li np. ogldaj program telewizyjny, obejrzyjmy go razem i wytBumaczmy dziecku np. r|nic pomidzy prawdziw odwag, polegajc na obronie sBusznych racji, przeciwstawianiu si presji i obronie sBabszych, a odwag faBszyw, ktra jest tylko brawur i popisem. KrgosBup moralny ochroni dziecko przed demoralizacj i presj rwie[nikw. Dziki dobrze zbudowanemu systemowi warto[ci, bdzie podejmowa sBuszne z moralnego punktu widzenia decyzje w r|nych obszarach |ycia (np. wybr przyjaciB, form rozrywki, pogldw). Dziecko wychowane bez systemu warto[ci jest zagro|eniem dla siebie i innych. Dzieci maj skBonno[ do takich zachowaD, ktre [cigaj na nie najwicej uwagi. Niestety wikszo[ rodzicw znacznie wicej czasu po[wica zBemu zachowaniu, ni| dobremu, nie[wiadomie utrwalajc zBe zachowanie. Zamiast wic przyBapywa dziecko na tym co robi zBego, powinni[my nastawi si na to, by przyBapa je na robieniu dobrych rzeczy i wyrazi nasze uznanie. W jaki sposb uczy dzieci warto[ci? Mo|na to robi poprzez wBasny przykBad. Mo|na te| zastosowa METOD NAUCZANIA 12 WARTOZCI  tyle ile mamy miesicy, co oznacza, |e  z 6 00JL "!$!L!!!ɼ~hhhMh~4h~>h~>5@B*OJPJQJ^JnHphtH+h~>@B*OJPJQJ^JnHphtHHh~>h~>5@B*OJPJQJ\^Jeh@nHphr@tH1h~>h~>@B*OJPJQJ^JnHphtHh~>5OJQJ\^Jh~>h~>5OJQJ\^Jh~>h~>OJQJ^Jh~>5OJQJ^Jh~>h~>5OJQJ^J 00 $!'*)80:0023569$dh-D9DM a$gd~>$dh`a$gd~> $dha$gd~>w ka|dym miesicu skupiamy si na nauczaniu jednej warto[ci. Mo|na to robi poprzez czytania bajek lub opowie[ci, gry, rozmowy, odgrywanie scenek i omawiania z dzieckiem konkretnych cech i zachowaD. Naszym celem jest nauczanie przez caBy miesic jednej warto[ci ( podczas jazdy samochodem, przed spaniem, czy na spacerze). A kiedy zakoDczymy cykl 12 miesicy  zaczynamy powtrk na wy|szym poziomie. Do utrwalania moralnych postaw sBu| r|ne formy wyra|ania uznania, ktre mog by poBczone z nagrod w formie dyplomu, plakietki, zapisu na tablicy korkowej itp. Dobrym sposobem korygowania zachowaD dziecka jest METODA DRUGIEJ SZANSY. Kiedy dziecko na przykBad niegrzecznie si odezwie prosimy, by zaczBo swoj wypowiedz od pocztku. To odnosi si tak|e do dorosBych, |e je[li zdarzy si nam niewBa[ciwe zachowanie, powinni[my je natychmiast przy dziecku poprawi przy pomocy metody  zacznijmy to jeszcze raz . Uczc szacunku, wyja[nij, |e oznacza on prawdziw trosk o innych ludzi. Dzieci, ktre rozumiej i stosuj t warto[ staj si lepszymi przyjaciBmi, lepszymi czBonkami spoBeczeDstwa, lepszymi przywdcami. Mo|na sporzdzi kart, na ktrej dzieci same okre[l komu powinny okazywa szacunek  obejmuje to m.in. rodzicw, nauczycieli, przyrod, [rodowisko i w jaki sposb mog to zrobi. Innym sposobem wdra|ania warto[ci jest zachcanie dzieci do refleksji:  co pomaga, co rani , polegajcej na poszukiwaniu przez dziecko przeciwieDstw danej warto[ci oraz na rozmowie o konsekwencjach antywarto[ci, takich jak np. egoizm czy agresja. Pytaj:  Czy chciaBaby[, |eby kto[ tak ci potraktowaB? ,  Co by byBo, gdyby wszyscy tak postpowali?  w ten sposb zwrcisz dziecku uwag na to, jak wa|ne jest wspBodczuwanie. Staraj si opowiada innym czBonkom rodziny, tak by dziecko mimowolnie sByszaBo, jak mwisz |e np. pomogBo komu[ pozbiera rzeczy (powiedz:  to si nazywa |yczliwo[ ), po|yczyBo co[, o czym kto[ inny zapomniaB ( to si nazywa kole|eDstwo), zareagowaBo z trosk, gdy kto[ pBakaB ( to si nazywa empatia), itp. Bdz przykBadem: ObiecaBe[ dzi[ odda sprzt audio kolegi, ale jest ju| pzno i ci si nie chce. Je[li dzi[ poka|esz dziecku, |e akceptujesz niesBowno[, tego nauczysz dziecko. Trzeba zatem jecha do kolegi i odda mu sprzt. Zysk z takiego zachowania jest ogromny. Powiedz dziecku o tym wprost:  Teraz mo|emy spa spokojnie. Zachowali[my si, jak nale|aBo, odpowiedzialnie . Gdy chcesz dziecku wyja[ni, dlaczego powinno zachowa si tak, a nie inaczej, u|ywaj jasnych wskazwek, co jest dobre, a co zBe, np. :  Bo porzdni ludzie tak robi . To hasBo jest dla dziecka informacj: porzdny czBowiek tak robi, a tak nie robi, np. .  Nie wolno dla zabawy mczy zwierzt. Porzdny czBowiek tak nie postpuje . Kropka. OpracowaBa: Agnieszka SpadBo, psycholog Na podstawie ksi|ki:  How to Teach Your Children Values , Richard Eyre, Linda Eyre !&t&'''(((($)&)*+,*-80:000*2,202<233 5555 6660699;;<<<<ؿؿؿؿؿؿؿؿؿؿؿؿh~>h~>5OJQJ^J+h~>@B*OJPJQJ^JnHphtH1h~>h~>@B*OJPJQJ^JnHphtHHh~>h~>5@B*OJPJQJ\^Jeh@nHphr@tHU)9<<<<<<d-D9DM gd~>$dh-D9DM `a$gd~>,1h. A!"#$%  s666666666vvvvvvvvv666666>6666666666666666666666666666666666666666666666666hH66666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666p62&6FVfv2(&6FVfv&6FVfv&6FVfv&6FVfv&6FVfv&6FVfv8XV~ 0@ 0@ 0@ 0@ 0@ 0@ 0@ 0@ 0@ 0@ 0@ 0@ 0@ 0@ OJPJQJ_HmHnHsHtHN`N Normalny dCJ_HaJmHsHtH JA`J Domy[lna czcionka akapituPiP 0 Standardowy4 l4a ,k , 0 Bez listy PP ~>0 Tekst dymka dCJOJQJ^JaJLoL ~>0Tekst dymka ZnakCJOJQJ^JaJPK![Content_Types].xmlN0EH-J@%ǎǢ|ș$زULTB l,3;rØJB+$G]7O٭VyqhKl*4(J q#cK-îd28D&s#Jc_66o6/U񅉄SÌZئrbFrIg:nx:Ĕ99&4jN iSMd*Ҧ1#lD(^ٰD:sE6)3w|?䠻_@/Opu6xV(D~N-| ] lK546Rl?%C#O01vna0`+%Gdcl GȌU`sI<(= x]J]l tԁOt/VoRݓh~u A4pBg֜+Y;)OݔlU' RyAG65A5<V7QMq8XuӒfY3"=3l-oW5V[CN+|wSnwvJ Y5 F̠&aQvlx -뷶jwVt0xrQ Cm{,nv5\.S D$Yڀ-J[uJz5 ?:5Z7#^(u1&W{ތU꫊د7*ߙ{!tl5fwЪtq:nT=v k:V=*^&whv36V`^PK! ѐ'theme/theme/_rels/themeManager.xml.relsM 0wooӺ&݈Э5 6?$Q ,.aic21h:qm@RN;d`o7gK(M&$R(.1r'JЊT8V"AȻHu}|$b{P8g/]QAsم(#L[PK-![Content_Types].xmlPK-!֧6 0_rels/.relsPK-!kytheme/theme/themeManager.xmlPK-!A theme/theme/theme1.xmlPK-! ѐ' theme/theme/_rels/themeManager.xml.relsPK] MB!<9< 8@0(  B S  ? BJ  !'OOHI`LO_ i7oi7obR)i7o ]-0 vwb:i7o0B ]J>~mqKM~mjni7o vS!-|>~m?B<~>mMO@     M&UnknownG.[x Times New Roman5Symbol3. .[x Arial7..{$ Calibri9. . Segoe UIA$BCambria Math"qz'z'z'x ,x ,!0AAKHP  $P~>2!xxؤ2  Psycholog Psycholog Oh+'0  4 @ L Xdlt| PsychologNormal Psycholog1Microsoft Office Word@0@`_@a@{x ՜.+,0 hp|  HP, A  Tytu  !#$%&'()+,-./0123456789;<=>?@ACDEFGHILRoot Entry F9NData "1Table*rWordDocument.BSummaryInformation(:DocumentSummaryInformation8BCompObj{  F)Dokument programu Microsoft Word 972003 MSWordDocWord.Document.89qࡱ> KMJU<bjbjnn.BaaM66666JJJJ^JjrrrrrMMMwyyyyyy$n$N!6MMMMM66rrMj6r6rwMwr9 c0r"r\r6?$MMMMMMMMMMMMMMrMMMMMMMMM :Czym powinno kierowa si w |yciu dziecko, aby wyrosBo na warto[ciowego i porzdnego czBowieka? /pedagogizacja, 18.11.2021 r./ Warto[ci to wzorce naszych my[li i zachowaD, ktre okre[laj kim jeste[my, jak |yjemy i jak traktujemy innych ludzi. Warto[ci wynosi si z domu, gdzie s one przekazywane dzieciom poprzez przykBad rodzicw i [wiadome przewodnictwo. Rodzicu, to co mo|esz przekaza dziecku, to fundamentalne warto[ci tj.: uczciwo[, sprawiedliwo[, pracowito[, szacunek wobec ludzi i zwierzt, gotowo[ do pomocy, odpowiedzialno[, wspBczucie, odwaga, prawdomwno[. To Ty jeste[ przewodnikiem i musisz wiedzie, dokd prowadzisz swoje dziecko. Wychowujc dziecko w poszanowaniu dla systemu warto[ci, dajesz mu solidny kapitaB na przyszBo[, a jednocze[nie dajesz prezent [wiatu. R|ne osoby i instytucje mog by uzupeBnieniem w procesie nauczania dziecka warto[ci, ale nigdy nie zastpi domu. Wiedz te|, |e wielu pracodawcw zaczyna stawia nie tyle na kompetencje, ktre dzi[ Batwo naby, tj. wyksztaBcenie, ale na cechy osobowo[ciowe i warto[ci, takie jak: |yczliwo[, pracowito[, czy uczciwo[. Dlaczego wa|ne jest by[my uczyli dzieci warto[ci? Oprcz bazowej opieki (zapewnienia po|ywienia, ubrania itp. ), nauczanie warto[ci jest jednym z wa|niejszych zadaD rodzicw wobec dzieci, poniewa| to wBa[nie warto[ci nadaj |yciu sens i dziki nim dzieci mog jak z kompasem porusza si w sferze swych celw i relacji z innymi ludzmi. Uczc warto[ci pomagamy dziecku uksztaBtowa mocny charakter, ktry pozwoli mu oprze si zBym wpBywom ze strony rwie[nikw. Poza tym ludziom dobrym chce si pomaga. Rodzice s najskuteczniejszym zrdBem nauczania warto[ci Kiedy brakuje dobrego rodzicielskiego nauczania, powstaje pr|nia moralna, ktra wsysa co jest naokoBo. Dziecko wchBania warto[ci z mediw, od rwie[nikw, z otoczenia. Niestety, wiele z nich s to antywarto[ci. Media, nadajc rozgBos np. aktom chuligaDstwa, czyni z ich sprawcw bohaterw dnia. Dla spragnionego uznania, niedojrzaBego czBowieka mo|e to by zacht, by tak wBa[nie zdoby uwag. Nauczmy je zatem, by podchodziBy krytycznie do tego co proponuje masowa kultura. Je[li np. ogldaj program telewizyjny, obejrzyjmy go razem i wytBumaczmy dziecku np. r|nic pomidzy prawdziw odwag, polegajc na obronie sBusznych racji, przeciwstawianiu si presji i obronie sBabszych, a odwag faBszyw, ktra jest tylko brawur i popisem. KrgosBup moralny ochroni dziecko przed demoralizacj i presj rwie[nikw. Dziki dobrze zbudowanemu systemowi warto[ci, bdzie podejmowa sBuszne z moralnego punktu widzenia decyzje w r|nych obszarach |ycia (np. wybr przyjaciB, form rozrywki, pogldw). Dziecko wychowane bez systemu warto[ci jest zagro|eniem dla siebie i innych. Dzieci maj skBonno[ do takich zachowaD, ktre [cigaj na nie najwicej uwagi. Niestety wikszo[ rodzicw znacznie wicej czasu po[wica zBemu zachowaniu, ni| dobremu, nie[wiadomie utrwalajc zBe zachowanie. Zamiast wic przyBapywa dziecko na tym co robi zBego, powinni[my nastawi si na to, by przyBapa je na robieniu dobrych rzeczy i wyrazi nasze uznanie. W jaki sposb uczy dzieci warto[ci? Mo|na to robi poprzez wBasny przykBad. Mo|na te| zastosowa METOD NAUCZANIA 12 WARTOZCI  tyle ile mamy miesicy, co oznacza, |e  z 6 00JL "!$!L!!!ɼ~hhhMh~4h~>h~>5@B*OJPJQJ^JnHphtH+h~>@B*OJPJQJ^JnHphtHHh~>h~>5@B*OJPJQJ\^Jeh@nHphr@tH1h~>h~>@B*OJPJQJ^JnHphtHh~>5OJQJ\^Jh~>h~>5OJQJ\^Jh~>h~>OJQJ^Jh~>5OJQJ^Jh~>h~>5OJQJ^J 00 $!'*)80:0023569$dh-D9DM a$gd~>$dh`a$gd~> $dha$gd~>w ka|dym miesicu skupiamy si na nauczaniu jednej warto[ci. Mo|na to robi poprzez czytania bajek lub opowie[ci, gry, rozmowy, odgrywanie scenek i omawiania z dzieckiem konkretnych cech i zachowaD. Naszym celem jest nauczanie przez caBy miesic jednej warto[ci ( podczas jazdy samochodem, przed spaniem, czy na spacerze). A kiedy zakoDczymy cykl 12 miesicy  zaczynamy powtrk na wy|szym poziomie. Do utrwalania moralnych postaw sBu| r|ne formy wyra|ania uznania, ktre mog by poBczone z nagrod w formie dyplomu, plakietki, zapisu na tablicy korkowej itp. Dobrym sposobem korygowania zachowaD dziecka jest METODA DRUGIEJ SZANSY. Kiedy dziecko na przykBad niegrzecznie si odezwie prosimy, by zaczBo swoj wypowiedz od pocztku. To odnosi si tak|e do dorosBych, |e je[li zdarzy si nam niewBa[ciwe zachowanie, powinni[my je natychmiast przy dziecku poprawi przy pomocy metody  zacznijmy to jeszcze raz . Uczc szacunku, wyja[nij, |e oznacza on prawdziw trosk o innych ludzi. Dzieci, ktre rozumiej i stosuj t warto[ staj si lepszymi przyjaciBmi, lepszymi czBonkami spoBeczeDstwa, lepszymi przywdcami. Mo|na sporzdzi kart, na ktrej dzieci same okre[l komu powinny okazywa szacunek  obejmuje to m.in. rodzicw, nauczycieli, przyrod, [rodowisko i w jaki sposb mog to zrobi. Innym sposobem wdra|ania warto[ci jest zachcanie dzieci do refleksji:  co pomaga, co rani , polegajcej na poszukiwaniu przez dziecko przeciwieDstw danej warto[ci oraz na rozmowie o konsekwencjach antywarto[ci, takich jak np. egoizm czy agresja. Pytaj:  Czy chciaBaby[, |eby kto[ tak ci potraktowaB? ,  Co by byBo, gdyby wszyscy tak postpowali?  w ten sposb zwrcisz dziecku uwag na to, jak wa|ne jest wspBodczuwanie. Staraj si opowiada innym czBonkom rodziny, tak by dziecko mimowolnie sByszaBo, jak mwisz |e np. pomogBo komu[ pozbiera rzeczy (powiedz:  to si nazywa |yczliwo[ ), po|yczyBo co[, o czym kto[ inny zapomniaB ( to si nazywa kole|eDstwo), zareagowaBo z trosk, gdy kto[ pBakaB ( to si nazywa empatia), itp. Bdz przykBadem: ObiecaBe[ dzi[ odda sprzt audio kolegi, ale jest ju| pzno i ci si nie chce. Je[li dzi[ poka|esz dziecku, |e akceptujesz niesBowno[, tego nauczysz dziecko. Trzeba zatem jecha do kolegi i odda mu sprzt. Zysk z takiego zachowania jest ogromny. Powiedz dziecku o tym wprost:  Teraz mo|emy spa spokojnie. Zachowali[my si, jak nale|aBo, odpowiedzialnie . Gdy chcesz dziecku wyja[ni, dlaczego powinno zachowa si tak, a nie inaczej, u|ywaj jasnych wskazwek, co jest dobre, a co zBe, np. :  Bo porzdni ludzie tak robi . To hasBo jest dla dziecka informacj: porzdny czBowiek tak robi, a tak nie robi, np. .  Nie wolno dla zabawy mczy zwierzt. Porzdny czBowiek tak nie postpuje . Kropka. OpracowaBa: Agnieszka SpadBo, psycholog Na podstawie ksi|ki:  How to Teach Your Children Values , Richard Eyre, Linda Eyre !&t&'''(((($)&)*+,*-80:000*2,202<233 5555 6660699;;<<<<ؿؿؿؿؿؿؿؿؿؿؿؿh~>h~>5OJQJ^J+h~>@B*OJPJQJ^JnHphtH1h~>h~>@B*OJPJQJ^JnHphtHHh~>h~>5@B*OJPJQJ\^Jeh@nHphr@tHU)9<<<<<<d-D9DM gd~>$dh-D9DM `a$gd~>,1h. A!"#$%  s666666666vvvvvvvvv666666>6666666666666666666666666666666666666666666666666hH66666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666p62&6FVfv2(&6FVfv&6FVfv&6FVfv&6FVfv&6FVfv&6FVfv8XV~ 0@ 0@ 0@ 0@ 0@ 0@ 0@ 0@ 0@ 0@ 0@ 0@ 0@ 0@ OJPJQJ_HmHnHsHtHN`N Normalny dCJ_HaJmHsHtH JA`J Domy[lna czcionka akapituPiP 0 Standardowy4 l4a ,k , 0 Bez listy PP ~>0 Tekst dymka dCJOJQJ^JaJLoL ~>0Tekst dymka ZnakCJOJQJ^JaJPK![Content_Types].xmlN0EH-J@%ǎǢ|ș$زULTB l,3;rØJB+$G]7O٭VyqhKl*4(J q#cK-îd28D&s#Jc_66o6/U񅉄SÌZئrbFrIg:nx:Ĕ99&4jN iSMd*Ҧ1#lD(^ٰD:sE6)3w|?䠻_@/Opu6xV(D~N-| ] lK546Rl?%C#O01vna0`+%Gdcl GȌU`sI<(= x]J]l tԁOt/VoRݓh~u A4pBg֜+Y;)OݔlU' RyAG65A5<V7QMq8XuӒfY3"=3l-oW5V[CN+|wSnwvJ Y5 F̠&aQvlx -뷶jwVt0xrQ Cm{,nv5\.S D$Yڀ-J[uJz5 ?:5Z7#^(u1&W{ތU꫊د7*ߙ{!tl5fwЪtq:nT=v k:V=*^&whv36V`^PK! ѐ'theme/theme/_rels/themeManager.xml.relsM 0wooӺ&݈Э5 6?$Q ,.aic21h:qm@RN;d`o7gK(M&$R(.1r'JЊT8V"AȻHu}|$b{P8g/]QAsم(#L[PK-![Content_Types].xmlPK-!֧6 0_rels/.relsPK-!kytheme/theme/themeManager.xmlPK-!A theme/theme/theme1.xmlPK-! ѐ' theme/theme/_rels/themeManager.xml.relsPK] MB!<9< 8@0(  B S  ? BJ  !'OOHI`LO_ i7oi7obR)i7o ]-0 vwb:i7o0B ]J>~mqKM~mjni7o vS!-|>~m?B<~>mMO@     M&UnknownG.[x Times New Roman5Symbol3. .[x Arial7..{$ Calibri9. . Segoe UIA$BCambria Math"qz'z'z'x ,x ,!0AAKHP  $P~>2!xxؤ2  Psycholog Psycholog Oh+'0  4 @ L Xdlt| PsychologNormal Psycholog1Microsoft Office Word@0@`_@a@{x ՜.+,0 hp|  HP, A  Tytu  !#$%&'()+,-./0123456789;<=>?@ACDEFGHILRoot Entry F9NData "1Table*rWordDocument.BSummaryInformation(:DocumentSummaryInformation8BCompObj{  F)Dokument programu Microsoft Word 972003 MSWordDocWord.Document.89q